Tasnia
ya muziki Tanzania ina mambo mengi sana ya ajabu ukiyaangalia kwa makini. Kuna
vyeo lukuki, huko. Kuna Wakurugenzi wa Bendi, Marais wa Bendi, kuna Madokta,
Maprofesa na vyeo vya aina aina huko. Hebu tuanze na kitendawili cha kwanza,
kuna huu muziki ambao huitwa ‘Muziki wa Dansi’, aina hii ya muziki ilipata sifa
ya kuitwa hivyo miaka ya miaka ya themanini na ulikuwa na maana muziki
unaopigwa na bendi na ambao unatokana na mahadhi ya muziki wa Kongo. Palikuweko
na bendi nyingine zikipiga muziki ambao watu walikuwa wakicheza lakini cha
ajabu haukuwa unaitwa muziki wa dansi. Kwa mfano bendi ambayo iliamua kupiga
muziki wa reggae japo ulikuwa ni muziki wenye dansa lakini haukuitwa ‘muziki wa
dansi’, hata bendi ambazo zilikuwa zikipiga muziki wake katika mahoteli,
japokuwa zilikuwa zikipiga muziki wa mitindo mbalimbali kama chacha, rumba,
tango , bosanova na kadhalika, na watu walikuwa wakicheza muziki wao, muziki
huu ulipewa jina la muziki wa hoteli, na si muziki wa dansi. Kati ya mwaka 1980
na 1990 vilianzishwa vyama ambavyo viliundwa kuwakilisha aina mbalimbali za
muziki na hivyo kukaweko na Chama cha Muziki wa Dansi (CHAMUDATA) na kulikuweko
na Chama cha Muziki wa Taarab (TTA-Tanzania Taarab Association)na Tanzania Disc
Music Association (TDMA) chama kilichokuwa cha wadau wa muziki wa Disko.
Mapungufu ya utaratibu huu wa
kupanga wa kupanga ‘muziki wa dansi’ yalijitokeza wakati wa mashindano ya Bendi
Bora yaliyoitwa Top Ten Show mwishoni mwa miaka ya 90 ambapo kundi la Varda
Arts, ambalo lilikuwa kundi la vijana wenye asili ya Kihindi walipoingia kwenye
mashindano haya na kuwa kati ya bendi kumi bora, malalamiko yakaanza,
wanamuziki wengine walipoanza kulalamika kuwa Varda Arts hawapigi ‘muziki wa
dansi’.
Katika
zama hizi maana hii ya zamani ya ‘muziki wa dansi’ inakuwa na utata zaidi pale
unapoona zipigapo bendi zinazoitwa za muziki wa dansi, watu hawachezi na pale vikundi vya muziki mwingine,
kama Taarab au hata muziki wa injili vikiporomosha muziki watu wanajimwaga
kucheza dansi. Muziki wa Taarab umeweza kuwa na mabadiliko mengi kadri miaka
inavyoenda na umeweza kutengeneza matawi mengi kiasi cha kuwa wengi wapenda
taarab asili huwa hawataki baadhi ya matawi hayo kuitwa Taarab, hii ni kutokana
na muziki huo kuwa na mambo mengi ambayo wapenzi wa Taarab asilia hawakubali
kabisa, nakumbuka sentensi moja ya Bi Kidude aliposema hii ya sasa si Taarab
kwa kuwa waimbaji wanacheza jukwaani. Hakika siku hizi sit u kuwa wanacheza
bali kuna ‘wacheza show’ na wapenzi wa muziki huo wamegundua dansa za aina
mbalimbali. Hivyo kutokuita aina hiyo ya muziki kuwa ni muziki wa dansi ni
kukwepa ukweli.
Tasnia
ya biashara ya muziki nchini ilitokana na misingi ya biashara ya maharamia wa
muziki (music pirates), kazi za awali za muziki zilizouzwa katika kanda za
kaseti asilimia 99 zilikuwa si halali, wafanya biashara hawa walionza biashara
hii mwishoni mwa miaka ya 70 waliikuza biashara hii na kufikia miaka ya 90 zilipoanza
kupamba moto harakati za kudai Hakimiliki, walianza kubadilika na kuanza
kuingia mikataba na wanamuziki wa hapa nchini na kusambaza kazi zao. Haikuwa
mikataba yenye haki, lakini inatokana na ukweli kuwa shetani hawezi kugeuka
malaika. Nyadhifa muhimu katika tasnia ya muziki zikaanza kusikika, kukawa na
wasambazaji, mameneja, mapromota,
maproducer’ . Vyeo hivi vingi vilikuwa ni vya kujipachika, havikuwa na
elimu ya awali bali ile ya mtaani. Hali hii ilikuwa nzuri kwa maharamia
waliogeuka wasambazaji, walikuwa wanafanya kazi na watu ambao hawana upeo wa
kutosha wa tasnia. Wanamuziki walisainishwa mikataba ya ajabu, mingi ikiwa ni
ile ya kuuza Hakimiliki. Na wasanii wengi walisikika wakijisifu kwenye vyombo
vya habari kuwa ‘wameuza master’ kwa msambazaji huyu au yule. Jambo ambalo ni
Tanzania tu ndio walikuwa mabingwa wa kulifanya, kutokana na upeo mdogo wa
‘mameneja’ na ‘maproducer’ wao. Bahati mbaya hali hii haijabadilika sana japo
kumekuweko na maendeleo ya wasanii kujulikana zaidi na hata kutayarisha na
kufanya maonyesho yao nje ya nchi yetu. Haki nyingi na fursa nyingi zinapotea
kutokana na kutokuwa na elimu halisi ya kazi zinazofanywa na wanaoongoza njia
za wasanii katika maendeleo yao. Si mara moja ambapo utasikia msanii akiwa na
malengo ya kuingia katika soko la kimataifa, swali Je, ana menejimenti yenye
uelewa wa Kimataifa?
Comments